GLOBALLEŞEN DÜNYADA MARKA KORUMA
Türkiye’nin haklı gururlarından biri de el emeği göz nuru, kalitesi dünyaca bilinen halıları.
Bunların içinde belki de en ince zanaat gerektirenler Hereke halıları. Saf yün veya saf ipekle, birbirinden zarif Osmanlı dönemi desenleriyle üretiliyor. Metrekaresine bir milyon ilmek sığdırılıyor, önce çift, sonra tek... Bir halı bir yılda ancak bitirilebiliyor. 19 yüzyıl itibariyle ünü Osmanlı sarayının dışına taşmış, Almanya, Japonya, Rusya ve İngiltere aristokratları tarafından da aranan klasik ve evladiyelik değerler...
Hereke halıları ile ilgili haberi belki siz de hatılarsınız. Türkiye’nin çok önemli ve tarihi bir markasının Çin taklitçiliğiyle büyük zarara uğramasının haberi... Nasıl mı?
Çin’deki üretici şirketlerin telif ihlalleri sık duyduğmuz haberlerden. Ama bu kez biraz daha ileri bir suistimal söz konusu: sektör klonlama. Çin’de “Hereke Endüstri Bölgesi” adıyla büyük bir üretim bölgesi açılıyor. Evet, yanlış okumadınız, “Hereke” diye bir yer kuruyor Çinliler. Böylece Çinli halı üreticileri zaten epeydir yapıp sattıkları ucuz taklit Hereke halılarına artık "yasal" olarak "Hereke" markasını basabiliyor.
Araştırın, online pazar yerlerinde, eBay’de vb. Çin üretimi "Made in Hereke" makina halıları bulacaksınız! Hem de el yapımı halı fiyatına.
Ticarette Her Zaman Risk Var
Ticarette her zaman risk var, başında "e-" olsun, olmasın. Üretiminizi ister yurtiçinde ister yurtdışında yaptırın, ister kendi dükkanınızda ister uluslararası bir online pazar yerinde satın, fikir hırsızlığı her zaman bir risk.
Güvenli adımlarla ilerleyebilmek için ilk olarak Türkiye’de marka tescil başvurunuzu yaparken logo tescili için de başvurun. Olası bir durumda bir başkasının sizin markanızı veya bir benzerini kullanarak sizinle aynı alanda rekabet etmesi durumunda, markanıza ait haklar sizin elinizde olacağından, hukuki yaptırım hakkınız olacaktır. Türkiye’de marka tescilinizi hallettikten sonra, ihracat yapmayı düşüdüğünüz ükelerde de marka tescilini düşünmelisiniz. Bu konuda başvurunuzu yürütebileceğiniz aracı şirketler bulunuyor.
İkinci adımınız ülke içinde veya dışında güvenilir ortaklar bulup çalışmak olmalı. Kabul edelim uluslararası düzeyde bu güven ilişkisi çetrefilli olabiliyor. Online pazar yerlerinde, özellikle Alibaba’da daha şeffaf ve güvenle ilerlemek mümkün...
Kimlerle Çalışmalı?
Üretim ortağınızı seçerken belli kriterlere göre eleme yapmalısınız:
- Gold Suppliers: Platformda uzun süredir yer alan, iletişim bilgileri ve ticaret hacmi ile Alibaba'da ön onay sürecinden geçmiş işletmeler.
- Trade Assurance: Alibaba'nın güvenli ödeme sistemini kullanarak ticaret yapan işletmeler.
- Assessed Supplier: Genellikle endüstri standardı sertifikasyonu gibi üçüncü bir tarafın değerlendirmesini raporlayabilecek işletmeler.
Son olarak da dersinize iyi çalışmanız elzem. Ürünlerinizi satmak istediğiniz online pazar yerinin telif hakkı ihlali için başvuru bölümlerini ve yasal açıklamalarını inceleyin. Taklit ürünlerin sitede satışını yasaklayan ve üye hesapların silinmesine kadar giden cezalandırma prosedürleri hakkında bilgi edinin.
Marka tescil, ortak seçme kriterleri ve ihlal durumları için şikâyet mekanizması sayesinde hem markanızı korumak hem de dünyaya açılmak mümkün.
Kolaylıklar ve iyi şanslar dilerim.
Oya Yaşayan - Dijital Pazarlama ve E-Ticaret Uzmanı