Reklam Marka Pazarlama Terimleri Sözlüğü (V-W-Y)
V-W
Veri madenciliği [data mining]: Veri anlamlama. Veri madenciliği en basit şekilde büyük miktarda veri içerisinden gelecekle ilgili tahmin yapmamızı sağlayacak modellerin veya bağlantıların oluşturulmasıdır. Çeşitli yöntemlerle elde edilen verilerin analiz edilerek aralarında yeni ilişkiler kurma çabası.
Veri toplama [data collecting]: Veritabanı pazarlamasında tüketici bilgilerine ilişkin araştırmalar sonucunda bilgi toplama süreci. Doğrudan pazarlama, CRM çalışmalarında çeşitli tekniklerle veri toplanması işlemi. Başarılı bir pazar araştırmasının temeli doğru veridir. Başarılı bir pazar araştırması, ticari başarıyla sonuçlanan büyük fikirlere öncülük eder. Veri toplama markalar için dikkatle yürütülen bir süreçtir. Tüm veri toplama yöntemlerini, benzersiz şirket-içi kalite kontrol aşamaları eşliğinde yürütülen bir süreç yönetimi işidir.
Veritabanı pazarlaması [database marketing]: Veritabanı pazarlaması; müşterileriniz hakkında veritabanınıza bilgilerini kaydetmenizdir. Mevcut ve muhtemel müşteri bilgisi, rakip işletmelerin bilgisi ve firma içi bilgiye dayanan müşteri ilişkileri yönetimine interaktif bir yaklaşımdır. Bireysel müşteriler ya da olasılıklarla alakalı olan, organize edilmiş, kapsamlı, içinde coğrafik, demografik, psikolojik ve davranışsal bilgilerin bulunduğu verilerdir.
Vinyet [vignette]: Bir kitabın sayfalarını süsleyen başlık, süslü harf gibi motif. Arka plandaki solmuş resim. Dizgi ve sayfa düzenleme işlerinde zemin ve aralarda, köşelerde kullanılan grafik lekelerdir.
Viral (ya da virütik) pazarlama [viral marketing]: Tüketiciden tüketiciye ya da piyasadan piyasaya virüs gibi yayılan, kendi kendisini çoğaltan, yayan, üreten her tür reklam. Viral ya da virütik pazarlama, genelde e-posta ya da internet üzerinden yapılan eğlendirici ya da bilgilendirici çalışmaları ifade eder. Pek çok yaklaşımda advergame ve benzeri oyunlar da bu kategoride değerlendirilir. Ağızdan ağıza ya da kulaktan kulağa olarak adlandırılan pazarlama türünü ifade eder.
Web 3.0 [Web 3.0]: İnternet kontrolünün insanın elinden çıktığı web düzlemi olacaktır. Semantik web (Anlamsal web) anlayışı ile ifade edilebilir. Semantik web makinelerin artık okuyup, anlayıp, yorumlayabileceği bir sistemdir.
Y
Y kuşağı [generation Y ]: Yeni bir hedef kitle tanımıdır. 1977-1998 yılları arasında doğmuş ve bir kuşak olarak ortak davranışlar ve yaşam beklentileri sergileyen insanları ifade eder. 1977-1998 arası dönemde doğan insanlardır. Onlar genç, akıllı, özgürlüğüne düşkün ve teknoloji tutkunu. Günlerinin yaklaşık 15 saati medya ve iletişim teknolojileri ile etkileşim halinde geçiyor. Hayatlarını rahat yaşamak onlar için çok önemli. Flip-flop’lar, iPod, dövmeler ve kapri pantolonlar tarzlarının bir parçası. Çalışmayı seviyorlar ama hayatlarının sadece iş olmasını istemiyorlar. Y nesli teorik olarak Amerikan Kültürü’nde X neslinden sonra gelen kuşaktır. 1977 ile 1981 yılı itibarıyla doğmuş olanları kapsadığı söylenir; ancak nesil Vietnam savaşı sonrasında, çoğunluğu ekonomist (iktisatçı) olan aralarında masonlarından tutun, dünyanın dört bir yanındaki ülke insanlarının (Japonlar dâhildir) bir nevi topluca yarattığı dünyanın ilk global nesildir.
Yakınsama [convergence]: Bir kampanyanın kapsamlı bir iletişim amacı olması ve kullanıcıların aktif olarak medya zincirine yöneltilmesi durumudur. Örneğin, bir mobil kampanya potansiyel müşterilere iki farklı kanaldan ulaşabilmek için online erişim ile kombine edilebilir.
Yan renkler [side colours]: Doğada 3 ana renk vardır. Bunlar kırmızı, sarı ve mavi renktir. Bir renge beyaz ya da siyah katılarak o rengin farklı tonları elde edilir. Örneğin, yeşil renge bir miktar beyaz katılarak açık yeşil elde edilebilir. Beyaz ve siyahın birleşmesiyle ortaya çıkan gri renk de, siyah ve beyaz gibi, bir renk olarak kabul edilmez. Ana renklerin ikişerli olarak eşit oranlarda karıştırılmasıyla, ara renkler ya da yardımcı renkler dediğimiz, turuncu, yeşil ve mor elde edilir.
Yan sponsorluk [alternate sponsorship]: Bir program içinde çoklu sponsorluk durumunda, markalar arası haftadan haftaya değişen dönüşümlü sponsorluk meselesidir.
Yaratıcı strateji [creative strategy] İletişimin amacı ve temel mesajı; fakat özel bir içeriği olmayan, bir reklamda veya bir kampanyada kullanılan strateji genellikle belirtilen bir hedefe, niyete dayanır ve bunların gerçekleşmesi için de bu talepleri destekler.
Yaşam tarzı [lifestyle]: Kişilerin fikirleri, tavırları, ilgi alanları ve harcama biçimleriyle ifadesini bulan bireysel yaşam biçimleri. Yaşam tarzı son yıllar pazarlama yazınında üzerinde en fazla araştırma yapılan konulardan biri olarak karşımıza çıkmaktadır. Tanım olarak yaşam tarzı insanların paralarını ve boş zamanlarını nasıl geçirdikleri ile ilgilidir. Yaşam tarzı insanların tüketim alışkanlıkları, sosyal statüleri ve hayata bakış açıları hakkında önemli ipuçları vermektedir. Tüketicinin tekil olarak ya da grup olarak yaşama, paralarını ve zamanlarını harcama tarzları, katıldıkları aktiviteler, içinde yaşadıkları dünya hakkındaki fikirleri, tutumlarının tümünü ifade eder.
Yaşam tarzı bölümlemesi [synchrographic segmentation]: Pazarı, insanların yaşam biçimlerinde oluşan değişimlere göre bölümlere ayırma.
Yaşam tarzı çalışması [lifestyle research]: Tüketicilerin demografik özellikleriyle tüketici davranışının nedenlerini birleştiren araştırmalar.
Yaşam tarzı pazarlaması [lifestyle marketing]: Yaşam tarzını oluşturan parametrelere bakıldığında, tüketim kültürünün de temel oluşturucularından olan materyalizm, hazcılık, estetikleşme, aidiyet ihtiyacı gibi unsurları görünüz. Özellikle tüketim kültürü gereklilikleri sonucunda, tüketime dayalı serbest zaman etkinliklerinin gelişimi, ‘yaşam tarzı etkinlikleri’ni daha da ön plana çıkaran pazarlama biçimidir.
Prof. Dr. Uğur Batı / Eğitmen, Yazar